Problemy z niedoczynnością lub nadczynnością tarczycy wśród dzieci wiążą się z niedoborem lub nadmiarem hormonów tarczycowych. Schorzenia niosą za sobą poważne konsekwencje. Nieleczona niedoczynność może objawić się zahamowaniem wzrostu, opóźnieniem dojrzewania płciowego, a nawet doprowadzić do upośledzenia umysłowego. Nadczynność występuje rzadziej, ale i ona nieleczona może zagrozić życiu dziecka. Badanie USG ma na celu określenie wielkości gruczołu tarczycy, ukazanie jego kształtu i struktury, co umożliwi postawienie diagnozy i szybkie podjęcie leczenia.
Jakie są przyczyny niedoczynności tarczycy u dzieci?
Choroby tarczycy najmłodszych spowodowane są wadami wrodzonymi lub nabytymi. Wśród przyczyn hipotyreozy, czyli wrodzonej niedoczynności tarczycy, wymienia się:
- nieprawidłowy rozwój gruczołu tarczycy
- brak produkcji hormonów
- przyjmowanie leków przeciwtarczycowych przez matkę w okresie ciąży, co może uszkodzić tarczycę płodu
- dieta ciężarnej matki, w której brakuje odpowiedniej dawki jodu
Dziecko, które urodziło się z wrodzoną niedoczynnością tarczycy, może cierpieć na wrodzoną wadę serca, nieprawidłowości układu pokarmowego oraz zespół Downa.
Nabyta niedoczynność gruczołu tarczycowego ma miejsce wówczas, kiedy w diecie dziecka jest zbyt mało jodu, doszło do przewlekłego limfocytowego zapalenia tarczycy, określanego jako choroba Hashimoto oraz choroby przysadki mózgowej i podwzgórza mózgu.
Diagnoza – niedoczynność tarczycy
Wczesne wykrycie schorzenia jest szansą na zastosowanie odpowiedniego leczenia. Noworodki tuż po przyjściu na świat poddawane są badaniom przesiewowym, które polegają na analizie krwi dziecka. U dzieci starszych przeprowadza się oznaczenie stężenia hormonów tarczycowych, przeciwciał przeciwtarczycowych, badania palpacyjnego szyi, wykonuje się również badanie USG.
Po zdiagnozowaniu pacjenta zostaje podjęte leczenie. Najczęściej dziecku podaje się leki uzupełniające braki hormonów tarczycy oraz zleca kontrolne badanie krwi, dzięki czemu uzyskuje się aktualne dane na temat poziomu hormonów w organizmie.
Nadczynność gruczołu tarczycowego
Często choroba jest dziedziczona. Jeśli matka cierpi na problemy z tarczycą, dziecko powinno zostać poddane szczególnej obserwacji i badaniom. Pojawienie się objawów choroby u noworodka może zagrozić jego życiu. Nadczynność tarczycy może skutkować niewydolnością krążeniową, spadkiem liczby płytek krwi oraz tachykardią, czyli zbyt szybkim biciem serca. Do objawów nadczynności hormonalnej należą między innymi:
- potliwość skóry
- wytrzeszcz oczu
- drżenie rąk
- brak koncentracji
- kołatanie serca
- osłabienie i bóle mięśni
- problemy z zasypianiem
- wypadanie włosów
- nieprawidłowości w miesiączkowaniu u starszych dziewczynek – słabsze krwawienie, wydłużony cykl, pojawienie się miesiączki we wczesnym wieku, na przykład około 9 roku życia.
Na czym polega badanie USG tarczycy?
Ultrasonografia jest badaniem przy użyciu ultradźwięków. Aparat USG wysyła fale dźwiękowe, które przechodzą przez ciało i powracają w formie odbitej od narządu. Na ekranie komputera pojawia się obraz tarczycy i jej otoczenia.
Badanie USG tarczycy jest wskazaniem dla lekarza endokrynologa, który może przeprowadzić dogłębną analizę uzyskanych wyników. USG tarczycy pozwala na wykrycie zmian, na przykład torbieli i guzków niewyczuwalnych pod palcami. USG zalecane jest zwłaszcza wówczas, gdy pojawiło się znaczne zgrubienie szyi dziecka, które dodatkowo może uskarżać się również na dolegliwości, właściwe schorzeniu tarczycy.
Do badania nie trzeba się szczególnie przygotowywać. Mali pacjenci nie odczuwają żadnego dyskomfortu, ponieważ USG jest badaniem bezbolesnym i nieinwazyjnym. Rodzic towarzyszący dziecku, powinien zabrać ze sobą ostatnie wyniki badania TSH, mówiące o poziomie innych hormonów dziecka oraz zdjęcie z opisem poprzedniego badania, jeśli takie było zlecone.
Dziecko kładzie się na leżance, a lekarz pokrywa szyję specjalnym żelem przewodzącym, po którym przesuwa głowicę ultrasonografu w miejscu, gdzie znajduje się tarczyca. Na monitorze komputera pojawia się obraz gruczołu. Na podstawie uzyskanych zdjęć tarczycy dokonywany jest opis wyników. Jeśli badanie przeprowadza lekarz specjalista, interpretacja dokonywana jest na bieżąco.
Źródło: GabinetUSG.com.pl – badania USG
